شبکه فارسی‌وان با گذشت بیش از یک ماه از زمان راه اندازی، هنوز نتوانسته موفقیت چندانی بدست آورد. شاید این مسئله متأثر از همکاری رابرت مرداک با گروه افغانی موبی است.
به گزارش رجانیوز، این شبکه فارسی زبان، (FARS1) که چندی است با هدف پخش سریالها و فیلم‌های سینمایی دنیا با دوبله فارسی پخش میشود، با هدایت رابرت مرداک و همکاری یک گروه رسانهای افغانی راهاندازی شده است.
پیشتر روشن شده بود که مالکیت این شبکه از آن رابرت مرداک و کمپانی استار تی وی او است اما خانواده محسنی که یک گروه افغانی است و در قالب گروه رسانهای موبی فعالیت می کند نیز همراه با کمپانی استار، از طراحان اصلی این شبکه هستند.
این نکتهای است که به تازگی در پایگاه اینترنتی فارسی وان به آن اشاره شده است. این پایگاه، گروه موبی را یک سازمان جوان و پویا، میداند که اولین طرحهای بزرگ رسانهای پر رونق خصوصاً در حوزه صنعت سرگرمی را در افغانستان توسعه داده است.
براساس اطلاعات موجود در پایگاه گروه موبی، این گروه هم اکنون مالک 3 شبکه تلویزیونی افغانستان به نامهای طلوع (دری) و لمر (پشتو، دری، اردو و انگلیسی) و نیز رادیو آرمان است. همچنین در زمینه نشریه و فناوری اطلاعات نیز فعالیت می‌کند.
اگرچه گروه موبی در دبی مستقر است اما مقر گروه استار در هنک‌کنگ است. مؤسس استار، مجموعه رسانهای استار متعلق به نیوزکورپوریشن است که از نیویورک مدیریت می شود.
معجون غیر ایرانی!
اما محصول این همکاری مشترک یک گروه افغانی با کمپانی رابرت مرداک چه بوده است؟ اکنون بیشتر از یک ماه است که این شبکه برنامههای خودش را روی ماهواره هاتبرد پخش می‌کند.
این شبکه اگرچه با همکاری یک گروه افغانی تولید میشود اما برخلاف سایر شبکههای فارسی زبان تنها به مخاطب ایرانی میاندیشد و سایر مخاطبان فارسی زبان در افغانستان و تاجیکستان را چندان مدنظر قرار نداده است اما این نکته که میتوانست یک مزیت برای جذب مخاطب ایرانی باشد، اکنون به نقطه عکس خودش تبدیل شده است، چراکه پخش فیلم‌ها و سریال‌های هالیوودی با دوبله فارسی از شبکه مرداک در حالی صورت گرفت که از چندی پیش نیز شبکه ام.بی.سی پرشیا متعلق به خاندان سعودی اقدام به پخش 24 ساعته فیلم‌های تولید هالیوود با زیرنویس فارسی برای مخاطبان ایرانی کرده بود. بنابراین فارسی وان مزیت نسبی خود را در دوبله سریال‌های آمریکایی و غربی پرمخاطب قرار بود. اما دوبله بسیار ضعیف سریالها در همین گام اول نتوانست حداقل توقع مخاطب ایرانی از دوبله را برآورده کند. ضعف دوبله به حدی است که گاه مخاطب ترجیح میدهد زبان اصلی را با صدای خود بازیگران بشنود.
این در حالی است ذائقه و پسند مخاطب ایرانی به شاهکارهای دوبله ایرانی عادت کرده و دوبلورهای فعال در ایران همواره به عنوان برجستهترین دوبلورهای دنیا شناخته میشوند. این مسئله به حدی است که گاه سریال‌هایی که در کشور مادر مخاطب چندانی نیافته است، با ترجمه و دوبله ایرانی مخاطب بیشتری در ایران پیدا می‌کند. آخرین بار نیز بازیگر نقش جومونگ نیز به این نکته اعتراف کرده بود که علت محبوبیت سریالش در ایران دوبله قوی و متفاوت آن است.
در سریال‌های «فارسی وان»، اینکه گاهی دوبلرها از بازیگر عقب بمانند عادی است. جدا از ناهمخوانی زمانی صدا و تصویر، یکنواختی مفرط صدای دوبلورها بیشباهت به روخوانی یک متن با صدای بلند نیست. این فاجعه دوبله وقتی جدیتر میشود که بدانیم برخی از دوبلورهای این شبکه افغانیهای مقیم ایران بوده اند که تنها با لهجه ایرانی آشنا هستند و از سوی گروه افغانی موبی به کارگرفته شده اند.
اجرای هیستریک برخی مجریهای این شبکه از جمله دیگر ضعفهای آن است. ادا و اصولهای عجیب و غیرمعمول در اجراهای «فارسی وان» خصوصا در برنامهای مانند ریموت کنترل به اوج میرسد.
هجوم به خانواده ایرانی
عدم استقبال مخاطبان از این شبکه را میتوان در نوشتهها و اظهارنظرهایی که در وبلاگستان فارسی شایع شده است، دریافت. اما آنچه باعث ناامیدی مخاطب ایرانی و حذف این شبکه از فهرست شبکه های مورد علاقه در میان خانواده های ایرانی شده است، تنها ضعفهای تکنیکی این شبکه نیست.
اگرچه پیشآگهیهایی که فارسی وان برای جذب مخاطب خود استفاده می کرد با فرهنگ برخی خانوادههای مرفه ایرانی تضاد جدی نداشت اما با پخش سریال‌های انتخاب شده از سوی این شبکه، فضایی متفاوت با آنچه مورد علاقه خانوادههای ایرانی است به نمایش درآمد.
کمدیهای سرد و نچسب، ترویج خانواده های بیسامان امریکایی، ترویج خیانت به همسر و خانواده و بدآموزیهای اخلاقی در سریالی مانند «ویکنوریا» و «خانه مد»، از جمله موارد کاهش مخاطب این شبکه است. مورد آخر در سایر سریال‌های این شبکه هم صدق می کند. «همسر یا دردسر» و «جسور و زیبا» نیز محتوایی با همین مضمون دارند یعنی خیانت زن و مرد و زندگی با دیگر افراد و...!
هجوم به بنیان خانواده مسئله ای است که در سایر فعالیت‌های مرداک نیز وجود دارد. او هنوز روزنامه "نیوز آو ورلد" را منتشر می‌کند که به مسائل جنسی می‌پردازد و با انتشار تصاویر برهنه زنان، پرتیراژترین رسانه چاپی بریتانیاست. مرداک با درآمد سالانه حدود 28 میلیارد دلار از فعالیت‌های رسانه ای به «سلطان شیطانی رسانه‌ها» معروف شده است.
به نظر میرسد با توجه به تقسیم کار صورتگرفته در این شبکه، میتوان ضعفهای تکنیکی و رویکردهای تهاجمی ضدفرهنگی را برعهده هر دو گروه افغانی و امریکایی دانست.
